Θα περίμενε κανείς μετά απ' όλα όσα περάσαμε (και περνάμε ακόμα) λόγω της οικονομικής κρίσης και της χρεοκοπίας της χώρας, πως θα είχαμε τουλάχιστον αντιληφθεί την ανάγκη για μια αλλαγή στη νοοτροπία με την οποία ασκείται η πολιτική γενικώς στην Ελλάδα και στην ανάγκη να συμβαδίζουν περισσότερο οι επιλογές των πολιτικών με τις ανάγκες και τις προτεραιότητες των πολιτών. Καθώς πλησιάζει ο χρόνος για τις εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης και εντείνονται οι «ζυμώσεις» για τους υποψήφιους, αντιλαμβάνεται κανείς πως η νοοτροπία των πολιτικών κομμάτων δεν έχει αλλάξει καθόλου.
Αντί να δούμε λοιπόν τα κόμματα, που υποτίθεται πως θα έπρεπε να αποτελούν την πρωτοπορία της κοινωνίας στην προσπάθεια απαλλαγής από τις αμαρτίες του παρελθόντος, να εστιάζουν στην ανάγκη επιλογής των ικανότερων ανά περιοχή, ώστε να λυθούν τουλάχιστον κάποια καθημερινά προβλήματα μέχρι να καταφέρουμε να απαλλαγούμε από τα πιο σοβαρά που δημιούργησε η κρίση, είδαμε έναν αγώνα επιλογής κομματικών υποψηφιοτήτων συχνά με κανένα απολύτως αυτοδιοικητικό κριτήριο. Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, τα κόμματα δημιουργούν υποψηφίους μέσα από τη δεξαμενή του σκληρού πυρήνα των στελεχών τους, επιλέγοντας ανθρώπους που μπορεί να μην είχαν καν σκεφθεί ποτέ στη ζωή τους την πιθανότητα ν' ασχοληθούν με την τοπική αυτοδιοίκηση. Και η επιλογή αυτή γίνεται με μοναδικό κριτήριο το πολιτικό παιχνίδι της κεντρικής πολιτικής σκηνής.
Μεγάλο μέρος των πολιτών φαίνεται να αντιστέκεται σε αυτήν την επιλογή, πολλοί όμως είναι και εκείνοι που -όπως μπορεί τουλάχιστον να συμπεράνει κανείς από τις δημοσκοπήσεις- αντί να σκεφτούν ποιος μπορεί π.χ. να μαζέψει πιο αποτελεσματικά τα σκουπίδια έξω από την πόρτα τους, προγραμματίζουν μία ψήφο με βάση ρουσφέτια, συμπάθειες ή αντιπάθειες του παρελθόντος και του παρόντος, χωρίς να προβληματίζονται καθόλου σχετικά με το τί πέτυχαν ή δεν πέτυχαν αυτοί που σήμερα διοικούν τους δήμους και τις περιφέρειες κι αυτοί που διεκδικούν την ψήφο μας για να τους διοικήσουν.
Πολύ χαρακτηριστικό είναι αυτό που συμβαίνει στην Αθήνα, μία από τις περιπτώσεις που στις προηγούμενες δημοτικές εκλογές ξέφυγαν από τον παραδοσιακό κανόνα των κομματικών επιλογών, αναδεικνύοντας ως δήμαρχο έναν άνθρωπο που κατάφερε να πείσει τους πολίτες ότι μπορούσε να διοικήσει την πόλη χάρη στη συμπεριφορά του και τα αποτελέσματα της προηγούμενης δραστηριότητάς του εκτός πολιτικής. Με τις δημοτικές να πλησιάζουν και τον κ. Καμίνη να είναι πάλι υποψήφιος, οι -επίσημοι ή ανεπίσημοι- κομματικοί υποψήφιοι που διεκδικούν τη θέση του έχουν στραφεί σε μία κριτική παλαιάς κοπής, με επιχειρήματα που ξεκινούν από γενικόλογα ευχολόγια και φτάνουν μέχρι τον... αντιμνημονιακό αγώνα (λες και μπορεί να προσφέρει ο οποιοσδήποτε δήμαρχος οτιδήποτε προς αυτήν την κατεύθυνση). Επειδή, όμως δεν πρόκειται για μία οποιαδήποτε πολιτική μάχη, αλλά για μία εκλογή που θα γίνει εν μέσω κρίσης, ο κ. Καμίνης έδωσε προ ημερών κάποια στοιχεία για τον απολογισμού του έργου του που θα έπρεπε να αποτελέσουν την ουσία του διαλόγου μεταξύ των υποψηφίων, αλλά δεν είδαμε να συγκινούν κανένα. Ο δήμος Αθηναίων, λοιπόν, που πριν δύο χρόνια χρωστούσε τα... μαλλιά της κεφαλής του δημάρχου κι ακόμα παραπάνω, εμφανίζει το 2013 λογιστικό πλεόνασμα, πληρώνει κανονικά τις δόσεις των δανείων με τα οποία τον είχαν φορτώσει οι προηγούμενες δημοτικές αρχές κι έχει μειώσει σημαντικά τα χρέη προς τους προμηθευτές του.
Όλα αυτά επιτεύχθηκαν όχι με κάποιο χαράτσωμα των πολιτών με υπέρογκες αυξήσεις των δημοτικών τελών (καθώς μάλιστα μειώθηκε σημαντική η κρατική επιχορήγηση), αλλά με μια μεγάλη περιστολή εξόδων, χάρη στη μείωση κατά 30% των ενοικίων των κτιρίων όπου στεγάζονται υπηρεσίες του δήμου με παράλληλη χρήση ιδιόκτητων κτιρίων, τη μείωση κατά 52% του κόστους των υπερωριών και τη μείωση των επιδοτήσεων του δήμου προς τις δημοτικές επιχειρήσεις και τα νομικά πρόσωπα κατά 40 εκατομμύρια ευρώ. Αν κάτι εκφράζει με ακρίβεια τις αρχές της «χρηστής διοίκησης» είναι αυτό. Κι αυτό δεν το είχαμε ποτέ στην Αθήνα, είναι δε κάτι που αποτελεί πρώτη προτεραιότητα στη χρεοκοπημένη Ελλάδα. Δεν γνωρίζω πόσο καλό δήμαρχο θεωρούν ή δεν θεωρούν οι Αθηναίοι ψηφοφόροι τον κ. Καμίνη. Γνωρίζω όμως ότι τα παραπάνω πρέπει να τους προβληματίσουν, όπως πρέπει να τους προβληματίσει και η αδυναμία (ή αδιαφορία) των άλλων υποψηφίων (μεταξύ τους και πρώην δήμαρχοι ή δημοτικοί σύμβουλοι) να μας εξηγήσουν γιατί αυτό το νοικοκύρεμα δεν το έκαναν (ή δεν το απαιτούσαν) στο παρελθόν και πώς ακριβώς θα το πετύχουν με τον ίδιο τρόπο αν κερδίσουν αυτοί. Γιατί με ξένα κόλλυβα όλοι κάνουν το σπουδαίο. Αυτό που χρειαζόμαστε σήμερα είναι να δούμε τί μπορεί να γίνει με όσα λεφτά έχουμε, χωρίς χαράτσια στους πολίτες και φυσικά χωρίς δανεικά. Αυτό είναι το ζητούμενο, αυτό είναι το δύσκολο και πάνω σ' αυτό κανείς τους δεν έχει δώσει μέχρι στιγμής πειστική πρόταση. Οι ευλογίες των κομματικών μηχανισμών δεν φτάνουν σήμερα.
Αντί να δούμε λοιπόν τα κόμματα, που υποτίθεται πως θα έπρεπε να αποτελούν την πρωτοπορία της κοινωνίας στην προσπάθεια απαλλαγής από τις αμαρτίες του παρελθόντος, να εστιάζουν στην ανάγκη επιλογής των ικανότερων ανά περιοχή, ώστε να λυθούν τουλάχιστον κάποια καθημερινά προβλήματα μέχρι να καταφέρουμε να απαλλαγούμε από τα πιο σοβαρά που δημιούργησε η κρίση, είδαμε έναν αγώνα επιλογής κομματικών υποψηφιοτήτων συχνά με κανένα απολύτως αυτοδιοικητικό κριτήριο. Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, τα κόμματα δημιουργούν υποψηφίους μέσα από τη δεξαμενή του σκληρού πυρήνα των στελεχών τους, επιλέγοντας ανθρώπους που μπορεί να μην είχαν καν σκεφθεί ποτέ στη ζωή τους την πιθανότητα ν' ασχοληθούν με την τοπική αυτοδιοίκηση. Και η επιλογή αυτή γίνεται με μοναδικό κριτήριο το πολιτικό παιχνίδι της κεντρικής πολιτικής σκηνής.
Μεγάλο μέρος των πολιτών φαίνεται να αντιστέκεται σε αυτήν την επιλογή, πολλοί όμως είναι και εκείνοι που -όπως μπορεί τουλάχιστον να συμπεράνει κανείς από τις δημοσκοπήσεις- αντί να σκεφτούν ποιος μπορεί π.χ. να μαζέψει πιο αποτελεσματικά τα σκουπίδια έξω από την πόρτα τους, προγραμματίζουν μία ψήφο με βάση ρουσφέτια, συμπάθειες ή αντιπάθειες του παρελθόντος και του παρόντος, χωρίς να προβληματίζονται καθόλου σχετικά με το τί πέτυχαν ή δεν πέτυχαν αυτοί που σήμερα διοικούν τους δήμους και τις περιφέρειες κι αυτοί που διεκδικούν την ψήφο μας για να τους διοικήσουν.
Πολύ χαρακτηριστικό είναι αυτό που συμβαίνει στην Αθήνα, μία από τις περιπτώσεις που στις προηγούμενες δημοτικές εκλογές ξέφυγαν από τον παραδοσιακό κανόνα των κομματικών επιλογών, αναδεικνύοντας ως δήμαρχο έναν άνθρωπο που κατάφερε να πείσει τους πολίτες ότι μπορούσε να διοικήσει την πόλη χάρη στη συμπεριφορά του και τα αποτελέσματα της προηγούμενης δραστηριότητάς του εκτός πολιτικής. Με τις δημοτικές να πλησιάζουν και τον κ. Καμίνη να είναι πάλι υποψήφιος, οι -επίσημοι ή ανεπίσημοι- κομματικοί υποψήφιοι που διεκδικούν τη θέση του έχουν στραφεί σε μία κριτική παλαιάς κοπής, με επιχειρήματα που ξεκινούν από γενικόλογα ευχολόγια και φτάνουν μέχρι τον... αντιμνημονιακό αγώνα (λες και μπορεί να προσφέρει ο οποιοσδήποτε δήμαρχος οτιδήποτε προς αυτήν την κατεύθυνση). Επειδή, όμως δεν πρόκειται για μία οποιαδήποτε πολιτική μάχη, αλλά για μία εκλογή που θα γίνει εν μέσω κρίσης, ο κ. Καμίνης έδωσε προ ημερών κάποια στοιχεία για τον απολογισμού του έργου του που θα έπρεπε να αποτελέσουν την ουσία του διαλόγου μεταξύ των υποψηφίων, αλλά δεν είδαμε να συγκινούν κανένα. Ο δήμος Αθηναίων, λοιπόν, που πριν δύο χρόνια χρωστούσε τα... μαλλιά της κεφαλής του δημάρχου κι ακόμα παραπάνω, εμφανίζει το 2013 λογιστικό πλεόνασμα, πληρώνει κανονικά τις δόσεις των δανείων με τα οποία τον είχαν φορτώσει οι προηγούμενες δημοτικές αρχές κι έχει μειώσει σημαντικά τα χρέη προς τους προμηθευτές του.
Όλα αυτά επιτεύχθηκαν όχι με κάποιο χαράτσωμα των πολιτών με υπέρογκες αυξήσεις των δημοτικών τελών (καθώς μάλιστα μειώθηκε σημαντική η κρατική επιχορήγηση), αλλά με μια μεγάλη περιστολή εξόδων, χάρη στη μείωση κατά 30% των ενοικίων των κτιρίων όπου στεγάζονται υπηρεσίες του δήμου με παράλληλη χρήση ιδιόκτητων κτιρίων, τη μείωση κατά 52% του κόστους των υπερωριών και τη μείωση των επιδοτήσεων του δήμου προς τις δημοτικές επιχειρήσεις και τα νομικά πρόσωπα κατά 40 εκατομμύρια ευρώ. Αν κάτι εκφράζει με ακρίβεια τις αρχές της «χρηστής διοίκησης» είναι αυτό. Κι αυτό δεν το είχαμε ποτέ στην Αθήνα, είναι δε κάτι που αποτελεί πρώτη προτεραιότητα στη χρεοκοπημένη Ελλάδα. Δεν γνωρίζω πόσο καλό δήμαρχο θεωρούν ή δεν θεωρούν οι Αθηναίοι ψηφοφόροι τον κ. Καμίνη. Γνωρίζω όμως ότι τα παραπάνω πρέπει να τους προβληματίσουν, όπως πρέπει να τους προβληματίσει και η αδυναμία (ή αδιαφορία) των άλλων υποψηφίων (μεταξύ τους και πρώην δήμαρχοι ή δημοτικοί σύμβουλοι) να μας εξηγήσουν γιατί αυτό το νοικοκύρεμα δεν το έκαναν (ή δεν το απαιτούσαν) στο παρελθόν και πώς ακριβώς θα το πετύχουν με τον ίδιο τρόπο αν κερδίσουν αυτοί. Γιατί με ξένα κόλλυβα όλοι κάνουν το σπουδαίο. Αυτό που χρειαζόμαστε σήμερα είναι να δούμε τί μπορεί να γίνει με όσα λεφτά έχουμε, χωρίς χαράτσια στους πολίτες και φυσικά χωρίς δανεικά. Αυτό είναι το ζητούμενο, αυτό είναι το δύσκολο και πάνω σ' αυτό κανείς τους δεν έχει δώσει μέχρι στιγμής πειστική πρόταση. Οι ευλογίες των κομματικών μηχανισμών δεν φτάνουν σήμερα.