«...τον τε μηδέν τώνδε μετέχοντα, ουκ απράγμονα, αλλ' αχρείον νομίζομεν...»

Σάββατο 15 Νοεμβρίου 2014

Ας μιλήσουμε για... ποδόσφαιρο

Ξέρω ότι και μόνο η αναφορά της λέξης «ποδόσφαιρο» αρκεί για να κάνει πολλούς να προσπεράσουν ένα άρθρο, ίσως και με αισθήματα απέχθειας, χωρίς να διαβάσουν ούτε μία γραμμή. Και δεν θα έχουν και άδικο, εδώ που τα λέμε, γιατί αν και πρόκειται για μία από τις πιο δημοφιλείς δραστηριότητες ψυχαγωγίας παγκοσμίως, στην Ελλάδα κοντεύει (αν δεν το έχει ήδη κάνει) να δημιουργήσει μία εικόνα υποκόσμου, με σκάνδαλα, στημένα παιχνίδια (δηλαδή απάτες, για να χρησιμοποιήσουμε τη σωστή λέξη!) και, κυρίως, πολλή βία η οποία ενίοτε καταλήγει και σε θάνατο ανθρώπων. Αυτή η κατάσταση έχει στρέψει μακριά από το ποδόσφαιρο ακόμα και ανθρώπους που τους άρεσε και το παρακολουθούσαν από μικρά παιδιά (αλλά δεν τολμούν τώρα ούτε έξω από το γήπεδο να περάσουν με τα δικά τους παιδιά).

Το ποδόσφαιρο, όμως, ακριβώς επειδή είναι ακόμα αρκετά δημοφιλές κι επειδή εμπλέκονται σ' αυτό -εκτός από τους φιλάθλους και τους συλλόγους (πολλοί από τους οποίους είναι πλέον ανώνυμες εταιρείες)- και θεσμοί με δημόσιο χαρακτήρα (όπως είναι π.χ. οι αθλητικές ομοσπονδίες, οι εθνικές ομάδες, το κράτος που ελέγχει οικονομικά -υποτίθεται- τις ΠΑΕ, η αστυνομία που τηρεί -υποτίθεται- την τάξη, η δικαιοσύνη που ελέγχει -υποτίθεται;- την παραβατικότητα που σχετίζεται με τα αθλητικά γεγονότα κλπ.), είναι δυστυχώς-καθρέφτης της κοινωνίας στην οποία ζούμε. Και παρατηρώντας τα γεγονότα που συμβαίνουν στο χώρο του, μπορείς να βγάλεις αρκετά συμπεράσματα με ευρύτερη σημασία για τη συνολική λειτουργία της ελληνικής κοινωνίας.

Η χθεσινή ταπεινωτική (όσο και πεντακάθαρη και απολύτως δίκαιη) ήττα της εθνικής ομάδας, λοιπόν, εντός έδρας από τα... νησιά Φερόε, δηλαδή η ήττα των ακριβοπληρωμένων επαγγελματιών Ελλήνων από τους ερασιτέχνες μιας μικροσκοπικής αυτόνομης περιοχής της Δανίας, που είχε να δει νίκη εκτός έδρας σχεδόν 20 χρόνια, δεν είναι ένα απλό ποδοσφαιρικό φαινόμενο. Και δεν είναι τυχαίο ότι συνέβη σε μια από τις πιο παρακμιακές περιόδους στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας. Είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα των αδιεξόδων στη λειτουργία της ελληνικής κοινωνίας, που δημιουργούν και πολλαπλασιάζουν προβλήματα χωρίς πιθανότητα λύσης. Και είναι μία απόδειξη ότι αν δεν αποφασίσουμε να εξετάσουμε τη δική μας συμμετοχή και ευθύνη στα προβλήματα μας και δεν σταματήσουμε να ψάχνουμε για αποδιοπομπαίους τράγους και για εξωτερικές επιβουλές που φταίνε για όλα, μπορούν να μας συμβούν ακόμα και τα πιο απίθανα πράγματα, χειρότερα ακόμα και από όσα μας έχουν συμβεί μέχρι τώρα.

Τί έδειξε αυτή η χθεσινή αθλητική ταπείνωση; Πώς όταν αδιαφορείς για τα χρονίζοντα προβλήματα, όταν σπρώχνεις κάτω από το χαλί τις ακαθαρσίες του δημοσίου βίου αντί να τις καθαρίσεις, όταν κάνεις τα στραβά μάτια σε παρανομίες, όταν ανέχεσαι σε χώρους σαν τους αθλητικούς, που υποτίθεται ότι διαπαιδαγωγούν μέρος τουλάχιστον της νεολαίας, να προβάλλονται ως πρότυπα ψεύτικες νίκες, οικονομικά κέρδη βασισμένα σε απάτες, αναξιοκρατία και υπερεκτίμηση μετριοτήτων, «ενημέρωση» από μέσα που ελέγχουν αυτοί που έπρεπε να ελέγχονται και άλλα παρόμοια, τα αποτελέσματα που θα έχεις είναι χειρότερα από αυτά που μπορούν να πετύχουν οι -έστω μέτριες- δυνατότητές σου και τα -έστω μέτρια- μέσα που έχεις στη διάθεσή σου. Όταν έντεκα ακριβοπληρωμένοι Έλληνες εξευτελίζονται με αυτόν τον τρόπο από έντεκα βόρειους ερασιτέχνες που απολαμβάνουν αυτό που κάνουν και το κάνουν όσο καλύτερα μπορούν, δεν φταίει ούτε η «κακιά ώρα», ούτε κάποια ατυχία ή σύμπτωση. Φταίει η απόλυτη παρακμή του χώρου στον οποίο δραστηριοποιούνται, που μειώνει το ενδιαφέρον τους και απαξιώνει τις πραγματικές τους δυνατότητες. Αντίστοιχα αρνητικά φαινόμενα δημιουργεί η συνολική παρακμή της ελληνικής κοινωνίας και δεν φταίνε γι' αυτό οι «κακοί ξένοι» και οι «υπερόπτες βόρειοι» (που ακόμα και ως ερασιτέχνες έχουν τη σοβαρότητα που λείπει από τους δικούς μας «επαγγελματίες» -γενικώς).