«...τον τε μηδέν τώνδε μετέχοντα, ουκ απράγμονα, αλλ' αχρείον νομίζομεν...»

Κυριακή 20 Οκτωβρίου 2013

Εσκεμμένη παραπληροφόρηση

Το ότι η πολιτική στην Ελλάδα ασκείται με μια εντελώς πολιτικάντικη και πελατειακή νοοτροπία, που βασίζεται στην κολακεία των ψηφοφόρων, τις πιο απίθανες υποσχέσεις, την πλήρη άρνηση κάθε πρότασης του αντιπάλου, σε βαθμό παραποίησης των θέσεων του ή ακόμα και συκοφάντησής του, είναι κάτι γνωστό και δεδομένο και δυστυχώς αποτελεί έναν από τους βασικούς λόγους για την αδυναμία δημιουργία βιώσιμων πολιτικών λύσεων για την έξοδο από την κρίση. Το κακό είναι ότι σ' αυτόν το χορό της διαστρέβλωσης της πραγματικότητας και τελικά της παραπληροφόρησης των πολιτών, συμμετέχουν εν χορώ και τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης. Σκανδαλοθηρικές φυλλάδες και  κανάλια υποκουλτούρας υπάρχουν σε όλο τον κόσμο. Υπάρχουν όμως και σοβαρά μέσα που ακολουθούν την κλασική συνταγή της υγιούς δημοσιογραφίας, δηλαδή την απλή αναφορά των ειδήσεων, ευχάριστων ή δυσάρεστων, για να βγάζει τα συμπεράσματά του ο αναγνώστης/ακροατής/θεατής και, ανάλογα με το μέσο, τον εκ των υστέρων σχολιασμό αυτών των ειδήσεων, σε δεύτερο πλάνο όμως, σε άλλες σελίδες ή εκπομπές, συχνά και από άλλους δημοσιογράφους ή σχολιαστές.

Στην Ελλάδα όλα αυτά έχουν πεταχτεί στο καλάθι των αχρήστων και στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων δημιουργείται ένας αχταρμάς που είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς αν αποτελεί την είδηση ή τη θέση του μέσου ή του δημοσιογράφου για το θέμα που αφορά την είδηση, ή ένα μίγμα και των δύο με άγνωστες αναλογίες. Ακόμα χειρότερα δε, πολλοί δημοσιογράφοι έχουν αυτοαναγορευτεί σε αυθεντικούς ερμηνευτές των... βαθύτερων σκέψεων των πολιτικών, ερμηνεύοντας τις δηλώσεις τους όπως εκείνοι νομίζουν. Συνήθως βέβαια, απλώς ανιχνεύουν τις τάσεις της κοινής γνώμης και ερμηνεύουν κάθε δήλωση ή πολιτική πράξη με τρόπο να γίνονται αυτοί αρεστοί στην κοινή γνώμη, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει πλήρη διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Εκεί δε που γίνεται... πάρτι, είναι όταν υπάρχουν δηλώσεις από τεχνοκράτες, οι οποίοι δεν έχουν απαραίτητα συνηθίσει στην μπουρδολογία των πολιτικάντηδων που άλλα λένε και άλλα εννοούν (ή δεν εννοούν τίποτα!) και λένε τα πράγματα όπως είναι. Πολλά ΜΜΕ (αλλά και οι πολιτικοί, που δεν θέλουν να τους χαλάει κανείς την πιάτσα με ειλικρινείς δηλώσεις) θεωρούν εκ προοιμίου ότι αυτό δεν είναι δυνατόν κι ότι πίσω από κάθε τεχνοκρατική δήλωση κρύβεται πάντα κάτι άλλο, συνήθως κακό για τον κόσμο, το οποίο... αποκαλύπτουν (με αυθαίρετες ερμηνείες) για να τον προστατέψουν!

Από εκεί και πέρα αρχίζει ένα μαραθώνιος δηλώσεων και αντιδηλώσεων, που δημιουργεί εσφαλμένες εντυπώσεις στην κοινή γνώμη και αποπροσανατολίζει κάθε απόπειρα διαλόγου. Τελευταίο πρόσφατο δείγμα ήταν η δήλωση του υπουργού Οικονομικών για το μνημόνιο και ο τρόπος με τον οποίο ερμηνεύθηκε από πολιτικούς και ΜΜΕ. Είπε επί λέξει ο κ. Στουρνάρας: «Δεν είναι τυχαίο ότι το μνημόνιο, αυτό το μνημόνιο που έχουμε, παρ' όλες τις αδυναμίες του, είναι ίσως το μοναδικό κείμενο πολιτικής -και πρέπει να είμαστε ειλικρινείς- που έθεσε συγκεκριμένους στόχους δεσμευτικούς για το σύνολο του ελληνικού κράτους, είτε μας αρέσει είτε όχι» και έγινε χαμός! Πολιτικοί (και της συμπολίτευσης) και ΜΜΕ άρχισαν να φωνάζουν ότι επαινεί το μνημόνιο, ότι λέει πως είναι άψογο το κείμενο του μνημονίου, ότι το θεωρεί αλάνθαστο ενώ ακόμα και πολλοί ξένοι εντοπίζουν λάθη σ' αυτό κλπ.

Αρκεί να ξέρει κανείς απλά ελληνικά για να βγει από τα ρούχα του βλέποντας μια τόσο χονδροειδή παραποίηση της πραγματικότητας. Κατ' αρχάς η δήλωση λέει κάτι που κανείς, ούτε η αντιπολίτευση δεν μπορεί να αμφισβητήσει. Ότι δηλαδή «το μνημόνιο έθεσε συγκεκριμένους στόχους δεσμευτικούς για το σύνολο του ελληνικού κράτος» (αυτό σίγουρα δεν αμφισβητείται φαντάζομαι!) κι ότι είναι «το μοναδικό κείμενο πολιτικής» που έκανε κάτι τέτοιο (προσθέτοντας μάλιστα κι ένα «ίσως» για την -απίθανη- περίπτωση που του έχει διαφύγει κάποια εξαίρεση). Γνωρίζετε εσείς κανένα άλλο κείμενο στην Ελλάδα που να θέτει «συγκεκριμένους στόχους δεσμευτικούς για το σύνολο του ελληνικού κράτος»; Ούτε καν οι νόμοι δεν θέτουν τέτοιους στόχους και κάθε νόμος στην Ελλάδα απαιτεί καμιά... δεκαριά εγκυκλίους και υπουργικές αποφάσεις για να προσδιοριστεί ο τρόπος εφαρμογής του, η οποία τελικά γίνεται όπως βολεύει τον κάθε υπουργό. Τί είπε λοιπόν ο κ. Στουρνάρας που δεν αληθεύει, αφού ΚΑΝΕΝΑ δεσμευτικό κείμενο δεν υπάρχει ποτέ σ' αυτή τη χώρα, γι' αυτό άλλωστε και κάθε πρόγραμμα του κράτους ράβεται και ξηλώνεται επί χρόνια για να εφαρμοστεί (αν εφαρμοστεί);

Από πού κι ως πού, όμως, μια διαπίστωση για την τεχνική υφή του μνημονίου αποτελεί εγκώμιο του περιεχομένου του; Ότι έχει δεσμευτικούς στόχους ανέφερε, όχι ότι οι μέθοδοι που προτείνει είναι οι σωστές. Και μάλιστα στη δήλωσή του αναφέρει την έκφραση «παρ' όλες τις αδυναμίες του», που σημαίνει ότι κι ό ίδιος δέχεται πως το μνημόνιο έχει αδυναμίες και δεν είναι καθόλου άψογο, όπως ερμήνευσαν μερικοί ότι πιστεύει με βάση αυτήν τη δήλωση. Απλά ανέφερε το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό του μνημονίου, την ύπαρξη δεσμευτικών στόχων, σε αντιπαράθεση με τα όσα κάνουν τόσα χρόνια οι ελληνικές κυβερνήσεις, που ποτέ δεν δημιουργούν προγράμματα με στόχους και δεσμεύσεις. Στην ουσία άλλωστε, κανένα ελληνικό κόμμα δεν έχει πραγματικό πρόγραμμα, με την έννοια των στόχων και των μεθόδων επίτευξής τους, αλλά όλα έχουν από ένα γενικό ευχολόγιο, βασισμένο στη λογική του «άσε και βλέπουμε»! Γι' αυτό τελικά χάλασε ο κόσμος με τη δήλωση του υπουργού Οικονομικών. Γιατί όλοι αυτοί που έσπευσαν να τη στηλιτεύσουν, δεν θέλουν να υπάρχουν ποτέ δεσμευτικοί στόχοι στην ελληνική πολιτική, αφού έτσι δεν εξυπηρετούνται οι πελατειακές σχέσεις. Χωρίς δεσμευτικούς στόχους όμως, δεν υπάρχει ούτε λύση στα τεράστια προβλήματά μας...