«...τον τε μηδέν τώνδε μετέχοντα, ουκ απράγμονα, αλλ' αχρείον νομίζομεν...»

Πέμπτη 29 Δεκεμβρίου 2011

Όσοι διατηρούμε την ψυχραιμία μας...

Όταν οι άνθρωποι βρίσκονται με την πλάτη στον τοίχο, όταν βλέπουν την εξαθλίωση να πλησιάζει και τον κόσμο που έχτιζαν γύρω τους να καταρρέει, ψάχνουν απεγνωσμένα για κάτι που θα τους δώσει ελπίδα και γι' αυτό στρέφονται εύκολα προς τις ακραίες ιδεολογίες, που ανέξοδα απορρίπτουν τα πάντα και υπόσχονται τα πάντα. Δεν είναι τυχαίο το ότι ο φασισμός αναπτύχθηκε στην Ευρώπη μετά από ένα παγκόσμιο πόλεμο και μία οικονομική κρίση, όπως δεν είναι τυχαία η εύκολη μεταστροφή πολλών εκλογέων -ιδιαίτερα από τα λιγότερο μορφωμένα κοινωνικά στρώματα- από το ένα άκρο στο άλλο, ανάλογα με τις συγκυρίες τις στιγμής. Στην πραγματικότητα αυτή δεν είναι ψήφος ιδεολογικής συγγένειας, αλλά διαμαρτυρίας και κρυφής ελπίδας ότι η καταστροφή του συστήματος που ευαγγελίζονται οι ακραίες ιδεολογίες μπορεί να δώσει σ' αυτούς που θεωρούν τον εαυτό τους αδικημένο, κάτι από αυτά που θα αφαιρεθούν με τη βία από αυτούς που στοχοποιούν οι ακραίοι. Φρούδες ελπίδες, φυσικά, όπως επανειλημμένως έχει αποδείξει η ιστορία (άσχετα αν οι άνθρωποι δεν παραδειγματίζονται από την ιστορία!), αφού οτιδήποτε επιβάλλεται με τη βία συγκεντρώνει την εξουσία και όλα τα προνόμια μόνο σ' αυτούς που μπορούν να ασκήσουν τη βία, σε βάρος όλων των υπόλοιπων, μαζί και των αδικημένων της προηγούμενης κατάστασης (οι ιεροεξεταστές δεν έκαιγαν μόνο άπιστους, ο Ροβεσπιέρος δεν αποκεφάλιζε μόνο αριστοκράτες, οι ναζί δεν φυλάκιζαν και δολοφονούσαν μόνο Εβραίους, ο Στάλιν δεν εξόριζε και εκτελούσε μόνο τσιφλικάδες και βιομήχανους κλπ.)

Σε καταστάσεις πλήρους παρακμής του κράτους και της κοινωνίας σαν αυτή που ζούμε τώρα στην Ελλάδα, ο θυμός και η διαμαρτυρία που εκφράζονται από μεγάλη μερίδα του πληθυσμού δεν έχουν κοινούς στόχους, όπως πονηρά προσπαθούν να μας πείσουν όσοι ελπίζουν να επωφεληθούν από μια ολοκληρωτική κατάρρευση, για να παρουσιαστούν μετά ως σωτήρες ή απλά για να πολλαπλασιάσουν την περιουσία τους και κατ' επέκταση την επιρροή τους. Οι απελπισμένοι που περιγράψαμε παραπάνω και που πιστεύουν τις πιο απίθανες θεωρίες συνωμοσίας και στρέφονται εναντίον οποιουδήποτε δεν είναι σε τόσο άσχημη κατάσταση σαν αυτούς, δεν έχουν καμία σχέση με εκείνους που -αναγνωρίζοντας και τις ατομικές ευθύνες του καθενός- στρέφονται εναντίον μιας συγκεκριμένης άρχουσας τάξης που μας έφτασε στον πάτο και απαιτούν την τιμωρία των κλεφτών και των απατεώνων και όχι γενικώς όποιων έχουν δυο δεκάρες παραπάνω, ακόμα κι αν τις έβγαλαν τίμια!

Δεν είναι, λοιπόν, καθόλου περίεργο το γεγονός ότι, αν και η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων είναι αγανακτισμένη με τη σημερινή κατάσταση και καταλογίζει τεράστιες ευθύνες στους πολιτικούς που κατά καιρούς κυβέρνησαν τη χώρα και με τις αποφάσεις τους οδήγησαν την ελληνική κοινωνία στην παρακμή, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πολλές και συχνά αντιφατικές απόψεις που απορρέουν από αυτή την αγανάκτηση. Αυτοί που είναι έτοιμοι να πιστέψουν ότι να 'ναι και να στραφούν εναντίον οποιουδήποτε τους σερβίρουν έντεχνα οι επιτήδειοι ως ένοχο, των Γερμανών -γενικώς, των δημοσίων υπαλλήλων -γενικώς, των επιχειρηματιών -γενικώς, των μεταναστών -γενικώς, των ελεύθερων επαγγελματιών -γενικώς, της Ευρωπαϊκής Ένωσης -γενικώς, των ξένων -ακόμα πιο γενικώς- κλπ., είναι έτοιμοι να υποστηρίξουν και την πιο αυτοκαταστροφική πολιτική, από τη στάση πληρωμών ως την κρατικοποίηση των πάντων κι από την επιστροφή στη δραχμή ως την ...ιδιωτικοποίηση των πάντων.

Όσοι δεν ανήκουμε σ' αυτή την κατηγορία, όσοι διατηρούμε ακόμα την ψυχραιμία μας και την κοινή λογική, καταλαβαίνουμε και καταδικάζουμε τα εγκληματικά λάθη του παρελθόντος, αλλά δεν θέλουμε να τα αντικαταστήσουμε με άλλα, εξίσου καταστροφικά, επειδή έτσι βολεύει κάποιους επιτήδειους, όσοι έχουμε πληγεί από την κρίση, αλλά δεν ρίχνουμε το φταίξιμο στο ...γάιδαρο του γείτονα, ελπίζοντας να ψοφήσει, όσοι δεν είμαστε λαμόγια που ποντάρουν στην κρίση, αλλά υπεύθυνοι πολίτες που αντιλαμβάνονται ότι από την πρόοδο της κοινωνίας μπορούν να επωφεληθούν και οι ίδιοι, πρέπει να αντισταθούμε στις σειρήνες της καταστροφολογίας. Πρέπει να μη παρασυρθούμε από το μηδενισμό των άκρων, να καταλογίσουμε ευθύνες εκεί που πρέπει, να φωνάξουμε για αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, αλλά να μην επιτρέψουμε να κατεδαφιστούν όσα έχουν απομείνει όρθια από τις κατακτήσεις μας. Η θέση μας είναι στην Ευρώπη, να δίνουμε μάχες για να αλλάξουν όσα είναι στραβά σ' αυτή και για μεγαλύτερη ενοποίηση ώστε να έχει ισχυρότερη φωνή απέναντι στους ισχυρούς του πλανήτη, αλλά μάχες από μέσα κι όχι σαν φτωχοί συγγενείς απ' έξω. Το νόμισμά μας είναι το ευρώ και πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτό δεν είναι θέμα ιδεολογίας, αλλά είναι αυτό που μας συμφέρει, έστω και το λιγότερο κακό, σε μια παγκόσμια οικονομία που δεν αφήνει περιθώρια για αυτιστικούς απομονωτισμούς. Το μέλλον μας είναι η δημοκρατία, με τα στραβά και τις αδυναμίες της, αλλά μακριά από σωτήρες που τα ξέρουν όλα καλύτερα από εμάς και θέλουν να αναλάβουν εν λευκώ την καθοδήγησή μας. Κι ας αφήσουμε μόνο τους αφελείς να παρασύρονται από τους πονηρούς και τους απατεώνες...