«...τον τε μηδέν τώνδε μετέχοντα, ουκ απράγμονα, αλλ' αχρείον νομίζομεν...»

Σάββατο 29 Οκτωβρίου 2011

Το αυγό του φιδιού έσπασε

Είναι κανόνας και αποδεικνύεται επανειλημμένως αιώνες τώρα, πως οι κάθε είδους κρίσεις που κλονίζουν την ανθρώπινη κοινωνία, είτε αυτές οφείλονται σε ανθρώπινες ενέργειες (όπως οι πόλεμοι και οι οικονομικές κρίσεις) είτε σε φυσικά φαινόμενα, αποτελούν αφορμή και για την εκδήλωση ακραίων συμπεριφορών και την ανάπτυξη ακραίων κινημάτων και πολιτικών, που υπό φυσιολογικές συνθήκες  θα αποδοκιμάζονταν από το σύνολο σχεδόν της κοινωνίας. Και δυστυχώς αυτό αρχίζει να συμβαίνει και στη σημερινή Ελλάδα, στην οποία μάλιστα δεν υπάρχει καν μια κουλτούρα πολιτικού πολιτισμού, συλλογικής προσπάθειας και κοινωνικής ευθύνης, που θα μπορούσε να επιδράσει κατασταλτικά στη συνείδηση των ανθρώπων και να περιορίσει τέτοια ακραία φαινόμενα.

Έτσι, βλέπουμε να αναπτύσσεται μια νοοτροπία ζούγκλας, ιδιαίτερα μάλιστα από κοινωνικές ή επαγγελματικές ομάδες που ευνοήθηκαν από την οικονομική και κοινωνική ανευθυνότητα του πρόσφατου παρελθόντος και βλέπουν τώρα τα προνόμια και την ασυδοσία τους να απειλούνται από την ανάγκη να λειτουργήσει η κοινωνία και το κράτος μας με μεγαλύτερη αυτοπειθαρχία για να μπορέσουμε να βγούμε από το οικονομικό αδιέξοδο. Αν και το ανάθεμα ρίχνεται θεωρητικά στις πολιτικές ηγεσίες της μεταπολίτευσης, συχνά και στους «κακούς ξένους» που για κάποιο λόγο θέλουν το κακό μας (λες και δεν έχουν άλλη δουλειά από το να ασχολούνται με μία ασήμαντη χώρα 10 εκατομμυρίων ανθρώπων, που μπορεί να έχει τεράστια ιστορία, αλλά σήμερα έχει ελάχιστο οικονομικό και πολιτικό «ίχνος», επειδή δεν παράγει απολύτως τίποτα), οι πράξεις των συγκεκριμένων (μειοψηφικών αλλά δυναμικών) ομάδων στρέφονται πρώτα και κύρια εναντίον της κοινωνίας και των άλλων πολιτών.

Έχουμε μάθει βεβαίως τις τελευταίες δεκαετίες σε τέτοιες βάρβαρες συμπεριφορές, που υποδαυλίστηκαν από τα ίδια τα πολιτικά κόμματα, είτε συμμετείχαν στην εξουσία είτε όχι, στα πλαίσια μιας λογικής πολιτικού κανιβαλισμού, που είχε ως κύριο στόχο την προώθηση προσωπικών συμφερόντων και όχι ιδεολογιών για τη λειτουργία της κοινωνίας. Είχε γίνει κανόνας σχεδόν στην πολιτική ζωή της χώρας ότι κάθε διαμαρτυρία, όσο ακραία κι αν ήταν, έπρεπε να υιοθετηθεί από την αντιπολίτευση για να κάνει ζημιά στην κυβέρνηση. Και είχε γίνει κανόνας στη συμπεριφορά των πολιτών ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, ότι η ομηρία της κοινωνίας ήταν αποδεκτή για την επιδίωξη επαγγελματικών και προσωπικών στόχων, ότι ο δημόσιος χώρος και η δημόσια περιουσία, συχνά ακόμα και η ιδιωτική περιουσία (των άλλων βέβαια!) είναι πράγματα αναλώσιμα.

Όλα αυτά δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για να διαβρωθεί η κοινωνική συνείδηση των Ελλήνων και να δημιουργηθούν αντιδημοκρατικές, μέχρι και φασίζουσες νοοτροπίες, που δυστυχώς δεν άφησαν αλώβητη ούτε τη νέα γενιά. Και τώρα που η οικονομική κρίση διαλύει όνειρα και αναιρεί επιτυχίες, που δημιουργεί ακόμα και πρόβλημα επιβίωσης για άτομα και ομάδες που δεν θα μπορούσαν ούτε να διανοηθούν κάτι τέτοιο μέχρι πρόσφατα, το αυγό του φιδιού έσπασε και η έλλειψη κοινωνικής συνείδησης εξελίσσεται σε ακραία, μέχρι και φασιστική συμπεριφορά ατόμων και ομάδων εναντίον άλλων ατόμων και ομάδων, ή ακόμα και εναντίον του κοινωνικού συνόλου. Γατί μπορεί μερικοί να το θεωρούν αποδεκτό, αλλά είναι φασισμός να εμποδίζεις, με βία και προπηλακισμούς για όποιον έχει αντίρρηση, την ελεύθερη μετακίνηση των ανθρώπων στους δρόμους που όλοι μας έχουμε πληρώσει, είναι φασισμός να ...χτίζεις την πόρτα του γραφείου ενός καθηγητή στο πανεπιστήμιο ή ενός κρατικού υπαλλήλου σε μια υπηρεσία (με αυτόν και άλλους συναδέλφους του μέσα!) επειδή έχει διαφορετική άποψη από τη δική σου (μερικές φορές ούτε καν γι' αυτό, απλώς να τον κρατάς όμηρο γιατί το ...κράτος δεν σου δίνει αυτό που θέλεις), είναι φασισμός να πετάς ...λάδια στο δρόμο θέτοντας σε κίνδυνο τη σωματική ακεραιότητα ή και τη ζωή των άλλων, για να κλείσεις ακόμα πιο αποτελεσματικά τους δρόμους, επειδή το κράτος βγάζει ένα νόμο που θίγει το επάγγελμά σου, είναι φασισμός να τοιχοκολλείς αφίσες με ονόματα αυτών που διαφωνούν με τη δική σου άποψη, προσθέτοντας από κάτω απειλές και προτροπές για προπηλακισμό τους, είναι φασισμός να στερείς από το σύνολο της κοινωνίας ένα κοινωνικό αγαθό που η ίδια πληρώνει, όπως π.χ. το ηλεκτρικό ρεύμα, προσπαθώντας να εκβιάσεις την κυβερνητική υποχώρηση στα αιτήματά σου, είναι φασισμός να σπας και να καις περιουσίες άλλων ή και την κρατική περιουσία που όλοι μας έχουμε πληρώσει, για να προβάλεις ακόμα πιο πιεστικά τα αιτήματα μιας διαδήλωσης, είναι φασισμός να τρομοκρατείς με απειλές όσους δεν μπορείς να πείσεις με τα επιχειρήματά σου, για να τους αποτρέψεις να συμμετάσχουν σε γενικές συνελεύσεις και να ψηφίσουν εναντίον των προτάσεών σου.

Αυτά και πολλά άλλα είναι πλέον καθημερινά φαινόμενα της ζωής μας, συμβαίνουν δίπλα μας και δυστυχώς έχουμε φτάσει στο σημείο να τα θεωρούμε φυσιολογικά. Δεν είναι και δεν πρέπει να είναι. Τα πιο απεχθή καθεστώτα στην ανθρώπινη ιστορία ξεκίνησαν μετά την εμφάνιση τέτοιων φαινομένων, πρώτα σποραδικά και μετά πιο συχνά, μέχρι να δημιουργήσουν στην κοινωνία την επιθυμία για μια αυταρχική λύση που θα τα σταματούσε. Και το αποτέλεσμα ήταν πάντα η καταστροφή.